Trĩ ngoại là gì?
TRĨ NGOẠI
Nằm dưới đường lược, còn gọi là đường trực tràng-hậu môn, vị trí ở phía ngoài ở rìa hậu môn. Trĩ ngoại dễ nhận biết hơn, nhưng dễ bị nhầm với bệnh trĩ nội có sa búi trĩ.
BỆNH NHÂN BỊ TRĨ NGOẠI CÓ DẤU HIỆU HOẶC TRIỆU CHỨNG GÌ?
Các triệu chứng rất đa dạng và phụ thuộc nhiều vào vị trí của búi trĩ. Chảy máu sau khi đi đại tiện là triệu chứng thường thấy nhất, nhưng không phải lúc nào bị trĩ là thấy xuất hiện chảy máu.
Ngoài ra bệnh nhân còn có các biểu hiện khác như lòi trĩ, đau hậu môn, ngứa hậu môn, chảy dịch nhầy quanh hậu môn… Bệnh trĩ thường rất dễ nhầm lẫn với các tổn thương khác như nứt ống hậu môn, viêm ống hậu môn, khối u hậu môn, trực tràng, polyp hậu môn- trực tràng… do đó cần được khám. Đặc biệt, rất dễ nhầm lẫn bệnh trĩ với ung thư đại trực tràng và bỏ qua. Do đó, việc khám chẩn đoán bệnh qua soi hậu môn – trực tràng là rất cần thiết.
Trĩ ngoại gây khó chịu nhất vì vùng da trên bề mặt búi trị bị kích thích và có thề bị loét:
BỆNH NHÂN ĐAU RÁT VÙNG HẬU MÔN, NGỨA. là triệu chứng thường thấy vì da vùng hậu môn có nhiều thụ thể thần kinh rất nhạy cảm.
1- Đau vùng hậu môn, ít gặp hơn. Dữ dội nhất là khi bị tắc mạch và bị nứt hậu môn. Ngoài ra còn đau do biến chứng áp xe hậu môn.
2- Căng tức vùng hậu môn, mót rặn.
3- Đau rát hậu môn, có thể rất nhiều sau khi đi cầu nhưng cũng có thể âm ỷ cả ngày.
4- Sưng quanh lỗ hậu môn. Ngứa hậu môn, do chất nhầy tiết ra ở vùng này.
5- Ít có triệu chứng chảy máu hơn so với trĩ nội.
TRĨ TẮC MẠCH: là biến chứng thường gặp ở bệnh nhân bị trĩ ngoại.
Khi mạch máu trong búi trĩ ngoại vỡ ra tạo một huyết khối đưa đến đau đớn dữ dội, sưng to, viêm. Trong lúc đại tiện cảm thấy vướng ở hậu môn, cảm giác có vật gì vướng giữa 2 mông. Cục máu đông này có thể tự hấp thu để lại vùng da thừa nhăn nheo rất gây ngứa và rát.
CÁC NGUYÊN NHÂN VÀ YẾU TỐ NGUY CƠ
Khi có tình trạng gia tăng áp lực ở vùng bụng hoặc vùng hậu môn trực tràng, các tĩnh mạch vùng hậu môn se giãn nở và phình to tạo thành các búi trĩ nằm trong ống hậu môn hoặc ở rìa hậu môn.
Các nguyên nhân gây tăng áp lực ổ bụng thường thấy là
– Tình trạng phải ngồi lâu trên bồn cầu, rặn nhiều khi đi ngoài như táo bón kinh niên: phân khô cứng gây khó đi cầu. Khi đó phải rặn nhiều gây tăng áp lực tĩnh mạch trĩ kéo dài, đồng thời sẽ làm cho cơ vòng thắt hậu môn cũng giãn ra theo. Ngoài ra còn dẫn tới bệnh trĩ là tiêu chảy mãn tính, bệnh kiết lỵ.
– Các những bệnh nhân viêm phế quản mãn tính (ho dai dẳng).
– Béo phì.
– Một vài yếu tố ăn uống : ăn uống quá mức, lạm dụng các chất gia vị, rượu, thuốc lá, cà phê nhiều.
– Có thai: thai càng lớn sẽ càng chèn ép đồng thời gây cản trở lưu thông máu trở về tĩnh mạch chủ dưới. Hai yếu tố này gây nên và gia tăng bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai. Khi sinh đẻ tự nhiên, động tác rặn đưa thai ra ngoài sẽ vô tình gây tăng áp lực tĩnh mạch trĩ quá mức cũng làm nặng thêm bệnh trĩ.
– Giao hợp đường hậu môn.
– Do ngồi/đứng một chỗ nhiều, ít đi lại. Thường thấy ở nhân viên văn phòng, thợ may, công nhân sản xuất dây chuyền…
– Một số môn thể dục thể thao gây cần gắng sức mạnh, gây tăng áp lực của tuần hoàn tại vùng hậu môn trực tràng như tập tạ.
Ngoài ra còn do các cơ và mô liên kết ở sàn chậu lỏng lẻo, thường do tuổi tác: khi có tuổi, các mô vùng sản chậu trở nên mềm nhão và thành tĩnh mạch yếu đi.
KHÔNG ĐIỀU TRỊ THÌ BÚI TRĨ TIẾN TRIỂN NHƯ THẾ NÀO?
BỆNH NHÂN TRĨ THƯỜNG NGẠI KHÁM VÀ ĐIỀU TRỊ HAY ĐỂ DÂY DƯA VỚI TƯ DUY LÀ SỐNG CHUNG VỚI LŨ NÊN BỆNH DẦN DÀ NẶNG HƠN VÀ ĐI ĐẾN CÁC BIẾN CHỨNG NẶNG KHÓ TRỊ.
HEMOPROPIN VỚI THÀNH PHẦN THIÊN NHIÊN LÀ CAO ONG: GIẢI PHÁP ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ Ở NHỮNG GIAI ĐOẠN ĐẦU CẦN THIẾT PHẢI ĐIỀU TRỊ SỚM NÀY.
CÁC BIẾN CHỨNG CỦA TRĨ KHÔNG ĐIỀU TRỊ ĐẾN NƠI ĐẾN CHỐN
– Thiếu máu do chảy máu kéo dài. Bệnh nhân xanh xao, mau mệt.
- Trĩ ngoại: thuyên tắc mạch máu trong lòng búi trĩ ngoại, do vỡ các tinh mạch tạo nên một bọc máu và có thể tạo cục máu đông. Các yếu tố thuận lợi tạo biến chứng này là khuân vác nặng, hoạt động thể thao quá sức, rặn khi đi ngoài Ở vùng rìa hậu môn thấy mốt khối sung màu phớt xanh, sờ vào thấy căng đau.
- Trĩ nội ít xảy ra tắc mạch hơn, nhưng hay bị sa và nghẹt Tình trạng trĩ nội sa ra ngoài, mạch có thể bị tắc nghẹt đưa đến phù nề và không tự co rút vào trong được gây đau đớn rất nhiều. có thể gây hoại tử, lở loét và nhiễm khuẩn viêm da quanh hậu môn.
- Viêm nhiễm: thường là viêm khe hoặc viêm nhú gây cảm giác ngứa ngày hoặc nóng rát
- Trĩ có rối loạn chức năng cơ thắt:
– Yếu cơ thắt hậu môn: Do trĩ sa ra ngoài lâu ngày, sa thường xuyên làm yếu cơ thắt và bệnh nhân không giữ được phân và hơi (gaz ) (trung tiện mất tự chủ).
– Tăng trương lực cơ gây co thắt dẫn tới đau. Một trong những biện pháp để đánh giá trương lực cơ thắt là đo áp lực hậu môn.
– Trĩ có các bệnh kèm theo:
- Nứt hậu môn.
- Viêm nhiễm hậu môn trực tràng ở các hốc tuyến.
- Áp xe quanh hậu môn.
– Ngoài ra bệnh nhân trở nên lo lắng, căng thẳng, bị stress do công việc lại càng stress thêm, ảnh hưởng đến công việc và sức khỏe. Bệnh nhân ngại giao tiếp do lúc nào cũng cảm giác khó chịu, ngồi đi đứng đều đau và có mùi “đặc trưng” sẽ khiến bệnh nhân ngại gặp gỡ những người xung quanh nhất là những người đang yêu sẽ cảm thấy cực kỳ ngại ngùng.
– HÌNH THÀNH TRĨ HỖN HỢP
Khi diễn tiến lâu ngày, phần trĩ nội và trĩ ngoại sẽ liên kết với nhau tạo thành trĩ hỗn hợp. Thường búi trĩ nội khi sa đến độ 3 sẽ hiện diện dưới dạng trĩ hỗn hợp.
CÁC PHƯƠNG CÁCH ĐIỀU TRỊ TRĨ NGOẠI
Người bệnh khi lên cơn đau trĩ đều muốn bất cứ giá nào làm giảm/mất đi triệu chứng phiền toái này, nhưng tâm lý rất ngại đi khám và rất sợ thủ thuật và phẫu thuật.
HEMOPROPIN: THUỐC MỠ BÔI TRĨ ĐẶC BIỆT CHỨA CHẤT KEO ONG (PROPOLIS) CÓ TÍNH KHÁNG VIÊM, SÁT KHUẨN TỰ NHIÊN ĐỒNG THỜI ĐƯỢC KIỂM CHỨNG TẠI CHÂU ÂU, NHANH CHÓNG LÀM GIẢM CƠN ĐAU TRĨ.
Để điều trị hiệu quả cần phải chú trọng cả thay đổi lối sống và điều trị y khoa:
- Thay đổi lối sống, không những giúp cải thiện triệu chứng mà còn giúp phòng ngừa tái phát.
- Tập thói quen đi cầu đều đặn hàng ngày trong một khuôn giờ nhất định. Chỉ vào nhà vệ sinh khi thật mắc, đừng nín đi cầu.
- Tránh ngồi lâu rặn hoặc đọc sách báo, điện thoại di động. Nhiều người có thói quen vừa đi vệ sinh vừa đọc báo mà không biết rằng hành vi này dễ dẫn đến sự xuất hiện của bệnh trĩ. Vì vừa đọc báo vừa đi vệ sinh dễ khiến bạn không tập trung vào việc đi cầu, tư thế ngồi lâu như thế cộng thêm thời gian hậu môn mở rộng kéo dài sẽ làm tăng áp lực vùng hậu môn.
- Nếu không đi được trong vòng 5 phút thì nên đi ra và chờ tới khi mắc nữa thì trở vào.
- Vệ sinh chăm sóc tại chỗ đúng cách sau khi đi cầu: mỗi lần đi cầu dùng giấy vệ sinh mềm, ướt, tránh lau mạnh. Tuy nhiên vệ sinh tốt nhất là rửa với nước hoặc tắm vì rất khó làm sạch hậu môn, không thể loại bỏ chất thải đọng lại trên các nếp gấp da trên đường hậu môn và là nơi các phần phân dư dính lại, dễ tạo mùi hôi, ngứa ngay và gây ra viêm nhiễm.
- Ngồi ngâm hậu môn với nước ấm 2-3 lần/ngày mỗi lần 15 phút.
- Có thể chườm lạnh với một túi đá quấn trong 1 khăn ướt, sẽ làm giảm viêm và làm dịu cơn đau. Chỉ chườm khoảng 15 phút môi lần
- Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu ở một tư thế. Người ta thấy vận động nhiều sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ 50%. Vận động thể lực nhẹ như đi bộ, bơi lội.
Chế độ ăn uống rất quan trọng: tránh táo bón với chế độ
– Nhiều chất tinh bột nguyên cám (gạo lức) và nhiều chất xơ, ăn quả sấy khô có tác dụng nhuận tràng như nho, hồng khô..
– Chuối là một loại quả rất tốt cho người bị trĩ vì đây là một chất nhuận tràng tự nhiên.
– Ăn những rau có nhiều chất nhầy như dền, diếp cá, và mễ cốc có nhiều chất béo (mè đen).
– Tránh các chất kích thích như café, rượu, trà, ớt tiêu, thuốc lá, đồ chiên xào; tinh bột như bánh mì, bánh ngọt, sô cô la dễ làm ta táo bón.
– Tránh ăn quá mặn vì có khuynh hướng giữ nước lại trong cơ thể, làm tế bào và mạch máu trương căng.
– Tiệc uống thật nhiều nước là chuyện tối quan trọng mà đôi khi chúng ta hay quên; nên tránh nước ngọt dễ gây tăng áp lực vùng trực tràng.
Cố gắng giải tỏa bớt stress. Sự căng thẳng có thể góp phần trĩ do làm co thắt cơ vòng hậu môn làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch trĩ. Stress cũng có thể làm bạn rối loạn tiêu hóa, cụ thể là tiêu chảy xen kẽ với táo bón, cả 2 đều có thể dẫn đến sự hình thành trĩ. Loại bỏ căng thẳng, bạn sẽ có thể làm giảm căng thẳng trên khắp cơ thể, bao gồm tăng cường hoạt động của hệ thống tiêu hóa của bạn, thư giãn ruột và bạn sẽ ít có khả năng ăn quá nhiều thực phẩm kém chất lượng, góp phần trĩ. Hãy thử tập yoga hay chỉ là học cách thư giãn trong một thời gian, để tránh căng thẳng lặp đi lặp lại mà làm trầm trọng thêm bệnh trĩ của bạn.
Năng vận động giúp khí huyết lưu thông tốt, không ứ trệ ở vùng chậu và tăng áp lực lên búi trĩ. Điều này có thể giải thích tại sao nhân viên văn phòng thường bị trĩ. Cố gắng tập công khoảng 20 phút mỗi ngày, và bạn sẽ được chữa lành nhanh hơn nhiều.
Bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định điều trị tùy theo giai đoạn phát triển của bệnh, theo hoàn cảnh và nguyện vọng của bệnh nhân, cũng như kinh nghiệm của thầy thuốc và trang thiết bị của cơ sở.
- Điều trị nội khoa: điều trị bảo tồn này là phương pháp được cân nhắc đầu tiên, có tác dụng trên tất cả các loại trĩ. Có hiệu quả cao đối với trĩ loại I và II. Thời gian đáp ứng là 30-45 ngày. Ta có thể dùng các thuốc uống làm bền tĩnh mạch như Daflon, Vitamin C, vitamin E.
Dùng thuốc bôi tại chỗ hoặc nhét hậu môn đối với trĩ nội độ I và II. Có nhiều loại thuốc đặt hậu môn hoặc dùng để bôi lên búi trĩ, mỗi thuốc một đặc thù riêng nhưng nói chung nên tránh những loại chứa corticoid vì nếu dùng lâu ngày sẽ có hại, do tác dụng nguy hiểm của corticoids làm gia tăng nguy cơ nhiễm trùng và teo da. Yêu cầu khác của thuốc cũng không nên chứa chất parabens dễ gây dị ứng và ung thư. Hemopropin là một trong những thuốc điều trị trĩ an toàn do không chứa corticoids và parabens, vì thế rất tốt để dùng cho phụ nữ có thai.
- Điều trị qua thủ thuật:
- Tiêm xơ.
- Thắt búi trĩ bằng dây thun; 30-50% tái phát lại sau 5-10 năm.
- Quang đông hồng ngoại, đối với trĩ độ 2,3.
Những thủ thuật này chủ yếu là làm giảm lưu lượng máu tới các búi trĩ, lâu dần sẽ làm cho các búi trở nên xơ cứng và sau đó tự rụng xuống.
- Phẫu thuật chỉ chiếm 10%. Là phương sách cuối cùng khi các phương pháp điều trị nội khoa và thủ thuật thất bại. Chỉ định cho các trĩ độ 3, 4, trĩ có huyết khối, trĩ sa vòng và trĩ xuất huyết nặng. Phẫu thuật hiện đang dùng nhiều là phương pháp Longo, ít đau, trở về sinh hoạt bình thường sau 2-4 tuần.
Nói chung điều trị trĩ có nhiều phương cách, càng để lâu càng điều trị khó khăn và có nhiều biến chứng. Nên điều trị sớm và ở những giai đoạn đầu việc điều trị có thể là nội khoa bảo tồn với chế độ ăn uống có nhiều chất xơ, uống nhiều nước, thay đổi lối sống tĩnh tại, đi vệ sinh có giờ giấc và dùng những thuốc điều trị tại chỗ như viên đạn đặt hậu môn, kem bôi búi trĩ. Các thuốc dùng tại chỗ này có nhiều loại như gây tê, giảm đau, sát khuẩn, làm bền thành mạch. Hemopropin là thuốc bôi tại chỗ có thành phần độc đáo là keo ong Propolis, có tính sát khuẩn, giảm viêm, giảm đau và giúp niêm mạc trực tràng hổi phục nhanh.
HEMOPROPIN: THUỐC MỠ BÔI TRĨ XUẤT XỨ TỪ CHÂU ÂU, AN TOÀN VÌ KHÔNG CHỨA CORTICOIDS VÀ PARABENS, ĐÁNG TIN CẬY VÌ ĐƯỢC NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG: CHỨNG MINH NHANH CHÓNG LÀM GIẢM CƠN ĐAU VÀ ĐI TIÊU RA MÁU CỦA TRĨ ĐỘ I VÀ II.
Tài liệu tham khảo;
https://fascrs.org/ascrs/media/files/downloads/Clinical%20Practice%20Guidelines/cpg_management_of_hemorrhoids.pdf
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4755769/